Samorząd Mazowsza upamiętnia pięciu wybitnych Polaków
W 2022 roku przypada wiele ważnych rocznic związanych z wybitnymi postaciami, które zapisały się na kartach historii Mazowsza i Polski. Wśród nich są Władysław Bartoszewski, Władysław Broniewski, Wojciech Fangor, Gabriel Narutowicz i Stanisław Osiecki. Radni województwa mazowieckiego postanowili upamiętnić tych pięciu wybitnych Polaków i tym samym zainteresować Mazowszan ich działalnością i osiągnięciami.
Władysław Bartoszewski w 100. rocznicę urodzin
Polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz i kawaler Orderu Orła Białego. W latach 1940-1941 był więźniem Auschwitz. Od 1942 r. pracował w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej, współtworzył Radę Pomocy Żydom „Żegota”. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. W latach 1972-1983 pełnił funkcję sekretarza generalnego polskiego PEN Clubu. Jest autorem setek artykułów o historii najnowszej. Instytut Yad Vashem uhonorował go medalem „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Po 1989 r. był senatorem, dyplomatą i dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych.
Władysław Broniewski w 125. rocznicę urodzin i 60. rocznicę śmierci
Polski poeta i tłumacz literacki, autor liryki rewolucyjnej, patriotycznej, żołnierskiej i autobiograficznej. Był żołnierzem Legionów Polskich, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Określany jest mianem „najwybitniejszego reprezentanta polskiej poezji rewolucyjnej, stanowiącej artystyczny wyraz walki politycznej proletariatu”.
Wojciech Fangor w 100. rocznicę urodzin
Polski malarz, grafik, plakacista i rzeźbiarz. W 1946 r. otrzymał dyplom w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na początku lat pięćdziesiątych tworzył obrazy zgodne z wymaganiami realizmu socjalistycznego. W latach 1953–1961 był docentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W okresie odwilży, po śmierci Stalina, odszedł od konwencji socrealizmu. Był współtwórcą polskiej szkoły plakatu i głównym twórcą op-artowych mozaik na dworcu Warszawa Śródmieście. W latach 60. i 70. stworzył serię obrazów z charakterystycznymi kołami i falami, wywołujących efekty optyczne. W 2007 roku opracował projekt końcowego wystroju siedmiu stacji II linii warszawskiego metra, które stały się największą światową podziemną galerią op-artu.
Gabriel Narutowicz w 100. rocznicę śmierci
Polski inżynier, hydrotechnik i elektryk. Od 1908 roku był profesorem politechniki w Zurychu, budowniczym elektrowni wodnych w zachodniej Europie. Podczas I wojny światowej był prezesem Polskiego Komitetu Społecznego w Zurychu i członkiem dyrekcji Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. W latach 1920–1921 pełnił funkcję ministra robót publicznych, a od 1922 r. ministra spraw zagranicznych. Głosami lewicy, centrum i mniejszości narodowej 9 grudnia 1922 r. został wybrany na prezydenta, co wywołało ostre ataki prawicy. W czasie wizyty w galerii „Zachęta” 16 grudnia 1922 r. został zastrzelony w Warszawie przez nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego.
Stanisław Osiecki w 55. rocznicę śmierci
Polski działacz ruchu ludowego, poseł i senator II RP, minister reform rolnych i minister przemysłu i handlu, taternik, współorganizator Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego i popularyzator sportu i turystyki. Był działaczem społecznym, turystycznym, sportowym i lotniczym, a także publicystą prasy ludowej. W 1907 r. został aresztowany przez władze carskie i więziony w twierdzy brzeskiej za działalność niepodległościową. Zasiadał we władzach Towarzystwa Kółek Rolniczych. Wspierał zjednoczenie organizacji chłopskich na terenie zaboru rosyjskiego i powstanie PSL. Był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego, komisarzem Straży Obywatelskiej i uczestnikiem tworzenia rządu ludowego w Lublinie. Od 1921 r. został członkiem rad naczelnych Polskiego Stronnictwa Ludowego. We wrześniu 1939 r. został komisarzem Straży Obywatelskiej obszaru Żoliborz–Bielany. Należał także do konspiracyjnego Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego.