Każda minuta wysiłku fizycznego ma wpływ na nasze zdrowie, także na zdrowie psychiczne. Już pojedyncze ćwiczenia poprawiają podstawowe parametry zdrowotne, a systematyczny wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko wystąpienia i pomaga w zahamowaniu takich chorób jak depresja, która jest obecnie coraz większym problemem zdrowotnym na świecie. Najnowsze badania potwierdzają pozytywny wpływ aktywności fizycznej nie tylko na prewencję chorób psychicznych, ale także zalecają włączenie programów zdrowotnych w proces ich leczenia.

Najnowsze badania dotyczące związku aktywności fizycznej i zdrowia psychicznego, potwierdzają rolę aktywności fizycznej w prewencji i leczeniu depresji, schizofrenii i innych chorób psychicznych.

Większość pacjentów z diagnozą depresji czy schizofrenii nie spełnia wytycznych WHO dotyczących aktywności fizycznej.
Najnowsze zalecenia dotyczące leczenia depresji rekomendują włączenie programów aktywności fizycznej jako formy leczenia łagodniejszych form tej choroby.

Zbyt wysoki lub zbyt niski jej poziom aktywności fizycznej może być z jednej strony objawem zaburzenia psychicznego i czynnikiem podtrzymującym zaburzenie psychiczne, z drugiej może być także czynnikiem ryzyka wystąpienia chorób somatycznych u osób chorujących psychicznie.

Choroby psychiczne a siedzący tryb życia. W lipcu b.r. roku czasopismo „The Lancet Psychiatry” opublikowało artykuł będący podsumowaniem wyników najnowszych badań na temat związków aktywności fizycznej i zdrowia psychicznego. W artykule wskazano brak lub niewystarczającą ilość aktywności fizycznej jako jeden z głównych czynników leżących u podstaw chorób somatycznych u osób chorujących psychicznie.

W publikacji podano również najnowsze zalecania stosowania aktywności fizycznej i jej wpływu na prewencje chorób psychicznych. Opublikowane w artykule badania potwierdziły, iż większość pacjentów z diagnozą depresji (do 70% chorych) czy schizofrenii nie spełnia wytycznych dotyczących aktywności fizycznej. Niższy niż zalecany poziom aktywności fizycznej widoczny jest również w zaburzeniach lękowych (m.in. lęk napadowy, fobia społeczna, agorafobia, stres postraumatyczny). Wyjątkiem są zaburzenia afektywne dwubiegunowe, gdzie pacjenci wykazują adekwatny poziom aktywności fizycznej bądź nie różnią się od osób z populacji ogólnej. Jednak w zaburzeniu tym, podobnie jak w depresji, odnotowano większą liczbę godzin siedzących (do 11 godzin dziennie).

Nowe zalecenia leczenia depresji. Narodowy Instytut Zdrowia i Doskonałości Klinicznej Wielkiej Brytanii (NICE) opublikował w 2018 roku propozycję nowych zaleceń leczenia depresji. Nowością jest pojawienie się programów aktywności fizycznej jako formy leczenia łagodniejszej formy depresji. Instytut zaleca, aby takie programy były stosowane w połączeniu z krótkoterminową terapią poznawczo-behawioralną. Zalecany program aktywności fizycznej, prowadzony przez wykwalifikowaną osobę, to 45-minutowe treningi grupowe (do 8 osób) które odbywają się dwa razy w tygodniu przez pierwszych 4-6 tygodni, a przez kolejne 6 tygodni pacjent uczestniczy w jednym treningu tygodniowo i zachęcany jest do samodzielnego planowania aktywności fizycznej. Wyjściowo, pacjent zachęcany jest do osiągnięcia i utrzymywania zalecanych przez WHO 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej w ciągu tygodnia.

Zmiana poziomu aktywności fizycznej najczęściej wchodzi w skład tzw. zmiany stylu życia, a więc wiąże się również ze zmianą innych zachowań zdrowotnych, np. diety, zachowań siedzących, spożycia alkoholu itd. W związku z tym w leczeniu chorób psychicznych zalecana jest pomoc multidyscyplinarna, w ramach której psychoterapeuta współpracuje z trenerami, dietetykami i lekarzami.