KOLUMBOWIE ROCZNIK 20
Tadeusz Gajcy - 100 rocznica urodzin poety i żołnierza AK
Tadeusz Gajcy 1922-2022
Sejm RP podjął uchwałę dotyczącą upamiętnienia Tadeusza Gajcego w setną rocznicę urodzin poety
Sejm RP podjął we wtorek 8 lutego 2022 roku uchwałę ws. upamiętnienia poety pokolenia Kolumbów, Tadeusza Gajcego, w setną rocznicę urodzin „w uznaniu jego zasług dla polskiej niepodległości i polskiej kultury” - głosi uchwała.
Biografia poety
Tadeusz Gajcy urodził się 8 lutego 1922 roku w Warszawie, w rodzinie robotniczej. Ukończył gimnazjum księży Marianów na Bielanach. Maturę uzyskał zaś w okresie okupacyjnym, w 1941 roku na tajnych kompletach. Podczas wojny podjął również studia polonistyczne na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Gajcy angażował się w działalność niepodległościową – był członkiem konspiracyjnej organizacji Konfederacja Narodu.
Redagował również podziemne czasopismo „Sztuka i Naród”. Podczas powstania warszawskiego poeta walczył w grupie szturmowej porucznika Jerzego Bondorowskiego. Zginął 16 sierpnia 1944 roku w kamienicy wysadzonej przez wojska niemieckie przy ulicy Przejazd. Po ekshumacji w 1946 roku poeta został pochowany na powązkowskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Charakterystyka twórczości
Tadeusz Gajcy należał do tak zwanego pokolenia poetów spełnionej apokalipsy, do którego zalicza się również Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Gajcy debiutował w 1943 roku tomem „Widma”, a rok później wyszedł jego zbiór „Grom Powszedni”. Publikował pod pseudonimami: Karol Topornicki i Roman Oścień. Twórczość poetycka tego autora powstawała w kontekście wojennym, nasycała ją obrazowość katastroficzna, choć jednocześnie nie brakowało w niej liryzmu, a z drugiej strony tonu tyrtejskiego.
W tekstach poety często pojawiają się wątki surrealistyczne, a jednym z przewodnich tematów jest dojrzewanie w trudnym czasie i przeczucie śmierci. Do najwybitniejszych utworów Gajcego zalicza się wiersze: „Uderzenie”, „Śpiew murów”, „Rapsod o Warszawie” oraz poemat „Do potomnego”. T. Gajcy był również autorem opowiadań oraz dramatu poetyckiego „Homer i Orchidea”.
Tadeusz Gajcy uważany jest za najwybitniejszego, obok Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, twórcę pokolenia Kolumbów.
Tomy poetyckie z czasów wojny:
- "Widma. Poemat", Warszawa 1943 (pod pseudonimem Karol Topornicki)
- "Grom powszedni", Warszawa 1944 (pod pseudonimem Karol Topornicki)
Wybory wierszy po 1945:
- Utwory zebrane. Poezje i dramat 'Homer i Orchidea', Warszawa 1952
- Utwory wybrane. Wiersze - Poematy - Proza, przygotowanie, wstęp i posłowie: Lesław M. Bartelski, Kraków 1968
- Pisma. Juwenalia - Przekłady - Wiersze - Poematy - Dramat - Krytyka i publicystyka literacka - Varia, przygotowanie, wstęp i posłowie: Lesław M. Bartelski, Kraków 1980
Więcej informacji szukajcie na: www.poezja.org.pl